درمورد نقش‌های ماندگار آلپاچینو

ادای احترام به یک افسر بازنشسته‌ی ارتش
تصور کنید وارد اتاقی می‌شوید و یک نفر را در حالی که اسلحه‌ای را به شقیقه‌هایش چسبانده است می‌بینید. شما احتمالا نفس‌تان را از ترس در سینه حبس خواهید کرد و بعد به هر راهی برای نجات متوسل خواهید شد. حالا تصور کنید آن یک نفر یک افسر بازنشسته‌ با یونیفرم ارتشی‌اش‌ باشد که درست ساعاتی قبل با دختری غریبه تانگو رقصیده و از نترسیدن از اشتباه کردن گفته است در حالی که سال‌هاست چیزی جز سیاهی نمی‌بیند. برای این افسر مرز بین مرگ و زندگی دیگر فقط یک تصمیم ساده نیست، یک تراژدی‌ست و شما نفس‌تان را نه از سر ترس، که برای احترام حبس خواهید کرد.
“کلنل فرانک اسلید”، افسری که سال‌هاست با تاریکی زندگی می‌کند. خشمگین و زخم‌خورده است، جذاب و کاریزماتیک هم. صدای سنگینش هنوز حکم می‌دهد و آدم‌ها را از ورای چشم‌هایش می‌شناسد‌. گاهی از زندگی عقب می‌کشد و گاهی با تمام قوا به دل آن می‌زند‌. مردی‌ست اتو‌کشیده، با گام‌های محکمی که برازنده‌ی ارتشی‌هاست، عطری خاص، و زبانی تیز که مهربانی‌اش را پشت دیوارهایی بلند پنهان کرده است. صداقت را حس می‌کند، ترس را می‌بوید و احساس پنهان‌ شده در زیر پوست حرف‌های ساده را بهتر از هر کسی می‌فهمد‌. او خشم دارد، نه از دنیا، از خودش؛ و خستگی در صدایش هست، اما نه از جسم، از زیستن. با این وجود صدای یک موتور فراری را از کیلومتر‌ها آن‌طرف‌تر می‌شنود‌، بوی موهای یک زن را به یاد می‌سپارد و در یک سالن بزرگ، طوری می‌رقصد که نابینا بودنش را هیچ‌کس، حتی خودش، احساس نکند.
پاچینو در بوی خوش یک زن با مکث‌های به‌اندازه، کنترل تمام اکت‌هایش، از دستان جستجو‌گرش در سکانسی که به دنبال شیشه‌ی مشروب می‌گردد تا سرگردانی مردمک چشم‌ها و تن صدایش، کلنل اسلید را به خانه‌ی ما می‌آورد. پاچینو در این نقش آن‌قدر دقیق است که حتی لرزش‌های صدا، شیوه‌ی نفس کشیدن، طوری که عصایش را نگه می‌دارد و حالت ایستادنش هم روایت‌گرند؛ نه فقط از نظر تکنیکی، که از نظر احساسی هم بی‌نظیر است. یک نابینای متکبر، مهربان، خشمگین و بامرام که میان رها کردن و چنگ زدن به زندگی معلق است.
در آن سکانس درخشان خودکشی، وقتی چارلی او را در حال شمارش معکوس برای چکاندن ماشه‌ی اسلحه‌ای که چسبیده به شقیقه‌اش است می‌بیند، و آن فریاد دردناک:
“What life? I got no life. I’m in the dark here; I’m in the dark…”
پاچینو مشت‌های فرانک را نه به یقه‌ی‌ پیراهن چارلی، که به زندگی چنگ زده است. او در این سکانس، روی مرز باریکی حرکت می‌کند: نه آن‌قدر اغراق‌آمیز که کلیشه‌ای شود و ترحم مخاطب را برانگیزد‌، نه آن‌قدر سرد که مخاطب را بی‌تفاوت رها کند. آن کنترل لرزش صدا و بغض خفه‌شده صحنه‌ای فراتر از صرفا یک خودکشی مطلق می‌سازد‌؛ یک خاموشی و یک تاریکی محض.
آنچه بیش از هر چیز در بازیگری حائز اهمیت است، آگاهی بازیگر به نقش است؛ درک عمیقی بر نه فقط آنچه شخصیت می‌گوید، بلکه از آنچه پنهان می‌کند، آنچه آرزو داشته و دیگر ندارد و آنچه می‌ترسد بر زبان بیاورد. زیست بازیگر با نقش است که بازی را زنده می‌کند؛ چنان‌چه دنیل‌ پلین‌ویو به دست دی‌لوئیس زنده شد، جک تورنس‌ به دست نیکلسون‌ و تراویس بیکل‌ به دست دنیرو. می‌توان گفت آل پاچینو نیز به خوبی به زوایای‌ پیدا و پنهان این افسر درمانده آگاه شده است تا جایی که بوی خوش یک زن با دوربینی که مدام بین کلوزآپ‌های درد و لانگ‌شات‌های تنهایی جابه‌جا می‌شود، اثری‌ست که بر شانه‌های پاچینو ایستاده. برای همین هم بود که بالاخره، بعد از سال‌ها نامزدی، اسکار را به او دادند.
در پایان، این فیلم تنها داستان نجات یک نوجوان یا افسر بازنشسته نیست، داستان شنیده شدن، دیده شدن، و جنگیدن برای ذره‌ای امید است در دل تاریکی. و هیچ‌کس نمی‌تواند حضور پررنگ پاچینو را در القای این احساسات منکر شود.